Komórki macierzyste to niezwykłe komórki o ogromnym potencjale regeneracyjnym. Potrafią one przekształcać się w różne rodzaje komórek organizmu, co czyni je obiecującym materiałem do leczenia wielu schorzeń. W ostatnich latach coraz częściej słyszymy o zastosowaniu komórek macierzystych w medycynie, a ich potencjał badany jest w wielu dziedzinach, w tym w ortopedii.
Czym są komórki macierzyste?
Istnieje wiele rodzajów komórek macierzystych, ale wszystkie one charakteryzują się dwoma kluczowymi właściwościami:
- uniwersalność: komórki te mogą przekształcać się w różne rodzaje komórek organizmu, takie jak komórki kostne, chrząstki, mięśniowe, nerwowe i krwionośne.
- samoodnowa: komórki te mogą dzielić się i namnażać, tworząc nowe komórki lub wyspecjalizowane.
Komórki macierzyste można pozyskać z różnych źródeł, takich jak:
- krew pępowinowa – krew pępowinowa noworodka bogata jest w komórki macierzyste, które można pobierać i mrozić do późniejszego użycia,
- tłuszcz – komórki tłuszczowe zawierają niewielką ilość komórek macierzystych, które można pozyskać metodą liposukcji,
- szpik kostny – szpik kostny to główne źródło komórek krwionośnych, ale zawiera również niewielką ilość komórek macierzystych,
- embriony – komórki macierzyste można pozyskać z zarodków na bardzo wczesnym etapie rozwoju, co budzi jednak kontrowersje etyczne.

Komórki macierzyste w ortopedii
Omawiane komórki mają ogromny potencjał w leczeniu urazów i schorzeń układu kostno-stawowego. Mogą być stosowane do:
- regeneracji chrząstki – chrząstka jest tkanką pokrywającą końce kości, która ulega zużyciu w wyniku urazu lub choroby zwyrodnieniowej. Omawiane komórki mogą być wykorzystane do regeneracji chrząstki i przywrócenia jej funkcji;
- leczenia złamań kości – komórki te mogą przyspieszyć proces gojenia złamań kości i zmniejszyć ryzyko powikłań;
- leczenia zapalenia stawów – komórki macierzyste mogą zmniejszać stan zapalny i ból w stawach, a także poprawiać ich ruchomość;
- leczenia chorób zwyrodnieniowych stawów – komórki te mogą spowolnić lub nawet odwrócić proces degeneracji chrząstki w stawach, co może opóźnić lub wyeliminować potrzebę endoprotezoplastyki.
Wyzwania i przyszłość terapii komórkami macierzystymi
Terapia komórkami macierzystymi to wciąż stosunkowo nowa dziedzina medycyny i wciąż pozostaje wiele pytań i wyzwań do rozwiązania. Należy m.in. opracować optymalne metody pozyskiwania, hodowania i podawania komórek macierzystych. Ważne jest również zapewnienie bezpieczeństwa i skuteczności terapii.